ตลาดน้ำบางน้อย เดิมเป็นชุมชนที่เก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่ง ของจังหวัดสมุทรสงคราม เคยเรียกกันว่า ชุมชนปากคลองบางน้อย หรือ บางน้อยนอกก็ได้ ตลาดน้ำบางน้อยทำเลดี เพระตั้งอยู่ที่บนจุดตัดของแม่น้ำแม่กลอง กับ คลองบางน้อย ในอดีตชุมชนนี้เป็นศูนย์กลางการค้าทางน้ำ ที่สำคัญของ โครงข่ายลุ่มน้ำแม่กลอง ท่าจีน ว่ากันว่า ตลาดน้ำบางน้อยเป็นตลาดนัดที่คึกคักมาก มีเรือมาติดนัดทีละหลายร้อยลำ ตั้งแต่หน้าวัดเกาะแก้วเรื่อยไป ตามคลองจนถึง วัดไทร
โดยบริเวณด้านหน้าวัดเกาะแก้วเป็น นัดน้ำตาลที่ใหญ่ที่สุดในจังหวัดสมุทรสงคราม แต่ในที่สุดก็เช่นเดียวกับ ตลาดน้ำละแวกอื่นที่ถูกลืมเลือนไปตามกาลเวลา และคมนาคมที่สะดวกขึ้น เมื่อปี พ.ศ. 2552 ทางพื้นที่จึงได้มีการฟื้นฟู ตลาดน้ำบางน้อยให้กลายเป็น แหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้เยี่ยมชม ถึงแม้การมาเดิน จะไม่เห็นพ่อค้า แม่ค้า พายเรือขายของในน้ำมากอย่างที่ตลาดน้ำอื่น แต่ที่ตลาดน้ำบางน้อยนี้ ก็ยังมีมุมเดินเล่นที่ล้วนแต่เต็มไปด้วยเสน่ห์ให้เห็น
ตลาดน้ำคลองบางน้อย ของชุมชน ปากคลองบางน้อยริมแม่น้ำแม่กลอง ที่ชาวบ้าน ปลูกเรือน อาศัยอยู่ 2 ฟาก ฝั่งคลอง ฝั่งหนึ่ง ติดวัดเกาะแก้ว และ อีกฝั่งติดวัดเกาะใหญ่
ในอดีต ชุมชนคลองบางน้อย เป็นชุมชน ค้าขาย ที่เก่าแก่แห่งหนึ่ง จาก คำบอกเล่า ของคุณย่า คุณยาย ตลาดนัดปากคลอง บางน้อยในอดีต เมื่อถึงวัด นัดแต่ละนัด ไม่ว่าจะเป็น 3 ค่ำ 8 ค่ำ หรือ 13 ค่ำ จะมีเรือ มาขายของ ขายสินค้า เป็นร้อยๆ ลำ ทั้งจากตำบลบ้านใกล้เรือนเคียง และ จากต่างถิ่น ที่นำสินค้า ผลิตผลท้องถิ่น ของตนมาค้าขายหรือ แลกเปลี่ยนกัน เช่น ลิ้นจี่ มะม่วง ส้มโอ มะเฟือง ชมพู่ กล้วย น้ำตาลมะพร้าว มะนาวดอง
คนเพชรบุรี ก็จะเอากะปิ เกลือ อาหาร ทะเลแห้งมาขาย คนดำเนินสะดวก ราชบุรีก็นำผัก ผลไม้ของตนมาขาย เป็นต้น และได้ชื่อว่า เป็นตลาดนัด น้ำตาล ที่ใหญ่ที่สุดของแม่กลอง
ความเจริญรุ่งเรืองของชุมชน ปากคลอง บางน้อยหรือ บางน้อยนอก ได้ปรากฏ หลักฐานในพระราชหัตถเลขา ของ พระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกล้า เจ้าอยู่หัว ในครั้งที่ ท่านเสด็จประพาส เมืองสมุทรสงคราม ในปี พ.ศ. 2452 โดยได้ทรงกล่าวถึง สภาพคลองบางน้อย ในตอนหนึ่งว่า
วันที่ 30 สิงหาคม ร.ศ. 128 เวลาบ่าย 2 โมงเศษ ลงเรือล่องไป ตามลำน้ำเลี้ยวเข้าคลองบางน้อย ฝั่งตะวันออก คลองนี้เป็นคลองเก่า ลึกและกว้าง สายน้ำเชี่ยวแรง ตามลำคลอง เป็นสวนหมาก มะพร้าว และผลไม้ หนาแน่น ลักษณะสวน เมืองสมุทรสงคราม มีบ้าน เรือนฝากระดาน เป็นพื้นที่ ติดต่อกันเข้าไป วัดใหญ่ๆก็มี หลายวัด ข้างในมีแยกหลายแยก แต่ที่เป็นทางร่วม ไปคลองดำเนิน สะดวกทางหนึ่งไป สมุทรสงคราม ทางหนึ่งออกทาง ปากคลอง นี้ทางหนึ่ง มีตลาดซื้อขายของสด เป็นตลาดประจำ อยู่ทุกวัน..."
ตลาดน้ำคลองบางน้อย ในปัจจุบัน ได้รับการฟื้นฟู ขึ้นมาใหม่ เมื่อ เดือน เมษายน 2552 ยุคกระแสที่โหยหา ของเก่า ตลาดน้ำเฟื่องฟู ก็ไม่รู้ว่า อนาคตของ ตลาดน้ำแห่งนี้จะ แปรเปลี่ยน ไปเช่นไร ร้านรวงในอดีตที่ยังคงอยู่ ไม่ว่าจะเป็น ร้านรัตนอาภรณ์ ร้านสมัยศิลป์ ร้านแสงงาม ร้านฮวดเฮงพัฒนา และร้านอื่นๆ จะได้รับ การรักษาให้มีชีวิตอยู่ตลอดไปหรือไม่
ตลาดน้ำคลองบางน้อย มีประจำทุกวัน เสาร์ และวันอาทิตย์ ตั้งแต่เวลาประมาณ 09.00 – 15.00 น. นอกจากซื้อข้าว ซื้อของแล้ว ผู้มาเยือนสามารถ เดินเลียบคลอง ชมบ้าน ห้องแถวไม้ ชมชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้าน 2 ฟาก ฝั่งคลอง ถ้าโชคดี ก็จะได้เห็นชาวบ้าน งมกุ้ง ในคลอง เพื่อนำไป ปรุงอาหาร หรือนำไปขาย และถ้าไม่รีบร้อนไปไหน นั่งเรือแจวที่ให้บริการฟรี เพื่อไปเยี่ยมชม วัดไทร วัดเก่าแก่แห่งคลองบางน้อย ก็น่าสนใจไม่น้อย
การเดินทาง
- รถส่วนตัว จากตัวเมืองสมุทรสงคราม ใช้ถนนสาย สมุทรสงคราม-บางแพ ประมาณ 6 กิโลเมตร แยกซ้ายเข้า ถนนอัมพวา-บางนกแขวก (ทางเดียวกับที่ไป ตลาดน้ำอัมพวา) ไปอีกประมาณ 5 กิโลเมตร เจอสี่แยกไฟแดง เลยไฟแดงไป เลี้ยวซ้ายเข้าวัดเกาะแก้ว หรือ ข้ามสะพานไป แล้วเลี้ยวซ้าย เข้าทางเข้า วัดเกาะใหญ่ ตลาดน้ำเข้าได้ 2 ทาง จากวัดเกาะแก้ว และวัดเกาะใหญ่
- รถตู้โดยสารวิ่งจากอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ สายดำเนินสะดวก ที่วิ่งผ่านวัดเกาะแก้ว (ถ้ามารถตู้โดยสารให้ลงหน้าวัดเกาะแก้ว เพราะเดินใกล้กว่า) ค่าโดยสาร 90 บาท โทรศัพท์สอบถาม เพิ่มเติมได้ที่ 083 2424133
หมายเหตุ: (ข้อมูลอาจมีการเปลี่ยนแปลง) พิพิธภัณฑ์ไหตังเซียมฮะย้ายไป อยู่ริมถนนฝั่งซ้าย ก่อนถึงสี่แยกวัดเกาะแก้ว ถ้ามาจากอัมพวา
